فحلی سگ یا اِسترس (Heat/Estrus) در سگهای ماده یعنی زمانی که سگ آمادهٔ جفتگیری و باروری میشود.
🩺 دورهٔ فحلی در سگ ماده چیست؟
چرخهٔ جنسی سگ ماده معمولاً ۲ بار در سال اتفاق میافتد و هر دوره حدود ۲ تا ۳ هفته طول میکشد.
🔥 علائم فحلی
تورم فرج
ترشح خونی یا صورتیرنگ
جذب شدن سگهای نر
بیقراری یا تغییر رفتار
بالا گرفتن دم هنگام لمس قسمت عقب
⏳ مراحل چرخهٔ فحلی
پروفحلی (Proestrus) – ۷ تا ۱۰ روز
شروع ترشحات خونی و تورم فرج.
فحلی اصلی (Estrus) – ۵ تا ۱۰ روز
بهترین زمان باروری؛ سگ ماده سگ نر را میپذیرد.
دیاِسترُس (Diestrus) – ۶۰ تا ۹۰ روز
پذیرش متوقف میشود؛ ممکن است بارداری اتفاق بیافتد.
آناِسترُس (Anestrus) – چند ماه استراحت تا چرخهی بعدی.
نکته:
در بیشتر سگهای ماده، خونریزی فحلی معمولاً بین ۷ تا ۱۰ روز طول میکشد.
این خونریزی مربوط به مرحلهٔ پروفحلی (Proestrus) است که اولین بخش چرخهٔ فحلی محسوب میشود.
⏳ الگوی معمول
روزهای ۱ تا 10: ترشحات خونی یا صورتیرنگ + تورم فرج
روزهای 10 تا 20: خونریزی کم میشود یا متوقف میشود اما مرحلهٔ فحلی اصلی (Estrus) شروع میشود و سگ آماده جفتگیری است.
مقدار و مدت خونریزی میتواند بین 3 تا 17 روز نیز متغیر باشد، اما میانگین همان 7–10 روز است
❗ مراقبتهای مهم
اگر قصد جفتگیری ندارید:
سگ را از سگهای نر جدا کنید و مراقب فرار کردن یا نزدیک شدن نرها باشید.
بهداشت ناحیه تناسلی را رعایت کنید.
در برخی سگها تغییرات خلقی شدید دیده میشود—طبیعی است.
اگر فحلی خیلی طولانی شد یا ترشحات غیرطبیعی بود → دامپزشک
روش های کاهش بی قراری در دوران فحلی:
بیقراری سگ ماده در دوران فحلی کاملاً طبیعی است، چون هورمونها تغییر میکنند. با این حال میتوان با چند روش استرس و بیقراری او را کم کرد:
🧘♀️ ۱. آرامسازی محیط
محیطی آرام، کمصدا و ثابت برایش فراهم کنید.
جای خوابش را نرم و گرم کنید.
استفاده از لباس مخصوص فحلی (Dog Diaper/Pants) میتواند احساس امنیت بیشتری بدهد.
🐕🦺 ۲. تخلیه انرژی با فعالیت ملایم
قدم زدنهای کوتاه و بیشتر (اما نه جایی که سگهای نر حضور دارند).
بازیهای آرام داخل خانه مثل بازی فکری، پازلخوراکی، کنگ برای تمرکز و آرامسازی ذهنی.
🧴 3. استفاده از عطر و آرامبخشهای ملایم (غیر دارویی)
اسپریها و دیفیوزرهای حاوی فرمون آرامبخش سگ (DAP / Adaptil) معمولاً به کاهش استرس کمک میکنند.
(چیزهای شیمیایی قوی یا دارویی بدون نسخهٔ دامپزشک استفاده نکنید.)
🤗 ۴. تماس و توجه بیشتر
نوازش آرام، ماساژ ملایم پشت و پهلوها بسیار مؤثر است.
با او وقت بیشتری بگذرانید؛ در این دوران نیاز به اطمینان و توجه دارد.
🛡 ۵. دور نگه داشتن از سگهای نر

وجود سگهای نر در اطراف، حتی از فاصله دور، بیقراری و اضطراب او را چند برابر میکند.
اگر در خانه یا محله سگ نر هست، در زمانهای خلوت به پیادهروی بروید.
🚫 ۶. داروهای آرامبخش
بدون تجویز دامپزشک از داروهای انسانی یا داروهای آرامبخش استفاده نکنید.
اگر بیقراری خیلی شدید است، دامپزشک میتواند با توجه به شرایط سگ راهنمایی دارویی مناسب بدهد.
🧼 ۷. رعایت بهداشت
اگر ترشحات باعث ناراحتی سگ میشود، تمیز کردن ملایم ناحیه یا استفاده از شلوار فحلی میتواند راحتیاش را بیشتر کند
🩲 لباس مخصوص فحلی سگ چگونه است؟

✔️
1. شورت یا شلوارک پارچهای با جای دم
شبیه یک شورت بچه است، اما:
پشت آن یک سوراخ برای بیرون آمدن دم سگ وجود دارد.
معمولاً چسبی یا قزنقفلی برای سفت و تنظیم کردن دور کمر دارد.
داخل آن میتوان پد بهداشتی گذاشت (بعضی مدلها خودش پد داخلی ثابت دارد).
✔️
2. پوشک سگ (Dog Diaper)
شبیه پوشک بچه اما:
قسمت پشت سوراخ دم دارد.
یکبار مصرف یا قابلشستوشو است.
برای سگهایی که خونریزی زیاد دارند بسیار مناسب است.
✔️
3. مدل کمربندی / بنددار
در برخی مدلها:
یک کمربند پارچهای از پشت سگ عبور میکند و شورت را در جای خود ثابت نگه میدارد.
برای سگهای خیلی فعال کاربردی است تا پوشک درنرود.
🎨 انواع جنسها
پنبهای نرم (برای خانه و استفاده طولانی)
پلیاستر ضدآب (برای جلوگیری از نشت)
قابل شستوشو و چندبار مصرف
یکبار مصرف
🎯 مزایا
جلوگیری از پخش شدن ترشحات در خانه
کمک به آرامش (حس پوشیدگی مثل آغوش)
جلوگیری از نزدیک شدن سگهای نر (تا حدی)
❗ نکات مهم استفاده
هر ۳–۴ ساعت پد یا پوشک را عوض کنید تا عفونت ایجاد نشود.
همیشه اندازه مناسب نژاد و وزن سگ انتخاب کنید.
اگر سگ تهویهدار یا خنکنما لازم دارد، مدل پارچهای بهتر است.